Ιωάννης Ερρίκος Πεσταλότσι
Στό κελάρυσμα τών χρόνων υπάρχουν άνθρωποι πού μέ τήν παρουσία τους κοσμούν τό
Ανθρώπινο είδος. Ένας από αυτούς πού έκανε τήν αγάπη πράξη στήν Ζωή του είναι
ο μεγάλος Ελβετός παιδαγωγός Πεσταλότσι.
Ου συνέχθειν αλλά συμφιλείν έφυν.
Σοφοκλέους Αντιγόνη
Γεννήθηκε το 1746 στη Ζυρίχη και πέθανε το 1827 στό Μπρίγκ Αργάου και από
ηλικία 5 ετών ήταν ορφανός από τόν ιατρό πατέρα του καί μεγάλωσε μέ τήν μητέρα
του και την παιδαγωγό Μπαμπέλι. Επηρεασμένος από τον Διαφωτισμό, τόν
Μπάζεντοφ και κυρίως από τόν Ρουσσώ πού μέ τό έργο του Αιμίλιος ή Περί Αγωγής
(1762) πού είναι μια πραγματεία πάνω στην ανατροφή τού σύγχρονου άνδρα και
πολίτη της νέας εποχής και εκφράζει ένα νέο όραμα για την τοποθέτηση της
παιδικής ηλικίας μέσα στην κοινωνία, αφοσιώθηκε στην παιδαγωγική.
Τό 1769 αγόρασε ένα αγρόκτημα στό Νόιχοφ πού τό μετέτρεψε σέ σχολείο γιά
φτωχά και εγκαταλελειμμένα παιδιά. Τό εγχείρημα του διήρκησε 10 χρόνια, αλλά
κάτω από τό βάρος κυρίως οικονομικών δυσκολιών αναγκάστηκε νά τό εγκαταλείψει.
Ο Πεσταλότσι τότε αφιερώθηκε στή συγγραφή όπου σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία μέ
τά έργα του "Λεονάρδος και Γερτρούδη", ενώ αποκαλυπτικό για τις αντιλήψεις
του σχετικά με τη μοίρα και την ουσία τής ανθρωπότητας είναι τό έργο "Οι
έρευνές μου πάνω στην πορεία της φύσης", στην εξέλιξη του ανθρώπινου γένους
(1797). Αργότερα ακολούθησαν τα έργα "Πώς η Γερτρούδη διδάσκει τα παιδιά της"
(1801), τό "Βιβλίο των μητέρων" (1803), καθώς και το αυτοβιογραφικό "Κύκνειο
άσμα" (1825). Μετά από ένα σύντομο διάστημα, στη διάρκεια του οποίου εργάστηκε
ως απλός δάσκαλος μιάς ομάδας ορφανών τού πόλεμου, στην πρωτεύουσα τού
καντονιού Ουντερβάλντεν, Στανς, ο Πεσταλότσι κατάφερε τό 1799 νά αποκτήσει από
τήν Ελβετική κυβέρνηση τόν πύργο του Μπούργκντορφ κοντά στή Βέρνη, όπου
συνέχισε τό παιδαγωγικό του έργο. Τό 1805 δημιούργησε στό Ιβερντόν (κοντά στο
Νεσατέλ) εκπαιδευτικό ίδρυμα με οικοτροφείο στό οποίο προσαρτήθηκε και ένα
διδασκαλείο, που απέκτησε μεγάλη φήμη και προσέλκυσε μαθητές και επισκέπτες,
μεταξύ τών οποίων ήταν ο φιλόσοφος Γιόχαν Φίχτε και οι παιδαγωγοί Φρίντριχ
Φρέμπελ και Γιόχαν Χέρμπαρτ. Μέσα από τα έργα του και τίς πολλές εκπαιδευτικές
προσπάθειές του, ο Πεσταλότσι αναδείχθηκε ως μεγάλος παιδαγωγός, κυρίως επειδή
υποστήριξε με σθένος το δικαίωμα του λαού γιά μόρφωση. Ο Πεσταλότσι υποστήριζε
ότι η αποστολή της εκπαίδευσης είναι η προώθηση τής ανάπτυξης τής ανθρώπινης
φύσης που είναι πνεύμα, ελευθερία και δράση, με σκοπό την προετοιμασία του
παιδιού ώστε να ασκήσει ενσυνείδητα τα καθήκοντά του ως κοινωνικό και πολιτικό
Όν. Σκοπός τής αγωγής του ανθρώπου σύμφωνα με τον Πεσταλότσι είναι η
καλλιέργεια τής διανοητικής, φυσικής μόρφωσης καί ή καλλιέργεια τού Ήθους (εκπαίδευση
της καρδιάς), γι’ αυτό τό λόγο υπογραμμίζει την αναγκαιότητα για καθολική
παιδεία, γιά μόρφωση όλων τών κοινωνικών στρωμάτων. Απώτερος στόχος τής
ευρείας διαπαιδαγώγησης είναι η αναμόρφωση τής κοινωνίας, η διατήρηση τού
κράτους και η παγίωση της ισότητας καί τής ελευθερίας.
Ο δάσκαλος πρέπει να προκαλεί το ενδιαφέρον τών μαθητών, να παρουσιάζει την
ύλη σταδιακά για τήν εμπέδωση της, να προσαρμόζει τή διδασκαλία στίς ανάγκες
τών μαθητών καί νά προσπαθεί να υπάρχει οργανική σχέση στα περιεχόμενα τής
μάθησης.
Είναι ο εισηγητής τής αλληλοδιδασκαλίας τών μαθητών καί από αυτόν εμπνεύσθη ο Καποδίστριας τό παιδαγωγικό σύστημα πού ήθελε νά εφαρμόσει στό νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.
Αυτό πού προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι το στοιχείο της αγάπης, που είναι διάχυτο σε όλο του τό έργο. Η αγάπη ώς απαραίτητο στοιχείο τής ανθρώπινης ύπαρξης καί ώς κεφαλαιώδες θέμα τού πεσταλότσειου παιδαγωγικού έργου, ήταν ταυτόχρονα καί ο βαθύτερος σκοπός τής αγωγής του.
Στό κάθε παιδί, που μπαίνει στή ζωή απ΄τη χρυσή πόρτα τής στοργής καί τό
συντροφεύει ο ειλικρινής έπαινος, στήν άρπα της ψυχής του κουρδίζεται μια
ευγενική χορδή.
Πεσταλότσι
Στό κελάρυσμα τών χρόνων υπάρχουν άνθρωποι πού μέ τήν παρουσία τους κοσμούν τό
Ανθρώπινο είδος. Ένας από αυτούς πού έκανε τήν αγάπη πράξη στήν Ζωή του είναι
ο μεγάλος Ελβετός παιδαγωγός Πεσταλότσι.
Ου συνέχθειν αλλά συμφιλείν έφυν.
Σοφοκλέους Αντιγόνη
Γεννήθηκε το 1746 στη Ζυρίχη και πέθανε το 1827 στό Μπρίγκ Αργάου και από
ηλικία 5 ετών ήταν ορφανός από τόν ιατρό πατέρα του καί μεγάλωσε μέ τήν μητέρα
του και την παιδαγωγό Μπαμπέλι. Επηρεασμένος από τον Διαφωτισμό, τόν
Μπάζεντοφ και κυρίως από τόν Ρουσσώ πού μέ τό έργο του Αιμίλιος ή Περί Αγωγής
(1762) πού είναι μια πραγματεία πάνω στην ανατροφή τού σύγχρονου άνδρα και
πολίτη της νέας εποχής και εκφράζει ένα νέο όραμα για την τοποθέτηση της
παιδικής ηλικίας μέσα στην κοινωνία, αφοσιώθηκε στην παιδαγωγική.
Τό 1769 αγόρασε ένα αγρόκτημα στό Νόιχοφ πού τό μετέτρεψε σέ σχολείο γιά
φτωχά και εγκαταλελειμμένα παιδιά. Τό εγχείρημα του διήρκησε 10 χρόνια, αλλά
κάτω από τό βάρος κυρίως οικονομικών δυσκολιών αναγκάστηκε νά τό εγκαταλείψει.
Ο Πεσταλότσι τότε αφιερώθηκε στή συγγραφή όπου σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία μέ
τά έργα του "Λεονάρδος και Γερτρούδη", ενώ αποκαλυπτικό για τις αντιλήψεις
του σχετικά με τη μοίρα και την ουσία τής ανθρωπότητας είναι τό έργο "Οι
έρευνές μου πάνω στην πορεία της φύσης", στην εξέλιξη του ανθρώπινου γένους
(1797). Αργότερα ακολούθησαν τα έργα "Πώς η Γερτρούδη διδάσκει τα παιδιά της"
(1801), τό "Βιβλίο των μητέρων" (1803), καθώς και το αυτοβιογραφικό "Κύκνειο
άσμα" (1825). Μετά από ένα σύντομο διάστημα, στη διάρκεια του οποίου εργάστηκε
ως απλός δάσκαλος μιάς ομάδας ορφανών τού πόλεμου, στην πρωτεύουσα τού
καντονιού Ουντερβάλντεν, Στανς, ο Πεσταλότσι κατάφερε τό 1799 νά αποκτήσει από
τήν Ελβετική κυβέρνηση τόν πύργο του Μπούργκντορφ κοντά στή Βέρνη, όπου
συνέχισε τό παιδαγωγικό του έργο. Τό 1805 δημιούργησε στό Ιβερντόν (κοντά στο
Νεσατέλ) εκπαιδευτικό ίδρυμα με οικοτροφείο στό οποίο προσαρτήθηκε και ένα
διδασκαλείο, που απέκτησε μεγάλη φήμη και προσέλκυσε μαθητές και επισκέπτες,
μεταξύ τών οποίων ήταν ο φιλόσοφος Γιόχαν Φίχτε και οι παιδαγωγοί Φρίντριχ
Φρέμπελ και Γιόχαν Χέρμπαρτ. Μέσα από τα έργα του και τίς πολλές εκπαιδευτικές
προσπάθειές του, ο Πεσταλότσι αναδείχθηκε ως μεγάλος παιδαγωγός, κυρίως επειδή
υποστήριξε με σθένος το δικαίωμα του λαού γιά μόρφωση. Ο Πεσταλότσι υποστήριζε
ότι η αποστολή της εκπαίδευσης είναι η προώθηση τής ανάπτυξης τής ανθρώπινης
φύσης που είναι πνεύμα, ελευθερία και δράση, με σκοπό την προετοιμασία του
παιδιού ώστε να ασκήσει ενσυνείδητα τα καθήκοντά του ως κοινωνικό και πολιτικό
Όν. Σκοπός τής αγωγής του ανθρώπου σύμφωνα με τον Πεσταλότσι είναι η
καλλιέργεια τής διανοητικής, φυσικής μόρφωσης καί ή καλλιέργεια τού Ήθους (εκπαίδευση
της καρδιάς), γι’ αυτό τό λόγο υπογραμμίζει την αναγκαιότητα για καθολική
παιδεία, γιά μόρφωση όλων τών κοινωνικών στρωμάτων. Απώτερος στόχος τής
ευρείας διαπαιδαγώγησης είναι η αναμόρφωση τής κοινωνίας, η διατήρηση τού
κράτους και η παγίωση της ισότητας καί τής ελευθερίας.
Ο δάσκαλος πρέπει να προκαλεί το ενδιαφέρον τών μαθητών, να παρουσιάζει την
ύλη σταδιακά για τήν εμπέδωση της, να προσαρμόζει τή διδασκαλία στίς ανάγκες
τών μαθητών καί νά προσπαθεί να υπάρχει οργανική σχέση στα περιεχόμενα τής
μάθησης.
Είναι ο εισηγητής τής αλληλοδιδασκαλίας τών μαθητών καί από αυτόν εμπνεύσθη ο Καποδίστριας τό παιδαγωγικό σύστημα πού ήθελε νά εφαρμόσει στό νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.
Αυτό πού προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι το στοιχείο της αγάπης, που είναι διάχυτο σε όλο του τό έργο. Η αγάπη ώς απαραίτητο στοιχείο τής ανθρώπινης ύπαρξης καί ώς κεφαλαιώδες θέμα τού πεσταλότσειου παιδαγωγικού έργου, ήταν ταυτόχρονα καί ο βαθύτερος σκοπός τής αγωγής του.
Στό κάθε παιδί, που μπαίνει στή ζωή απ΄τη χρυσή πόρτα τής στοργής καί τό
συντροφεύει ο ειλικρινής έπαινος, στήν άρπα της ψυχής του κουρδίζεται μια
ευγενική χορδή.
Πεσταλότσι
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου