Κηφισός

Τά περισσότερα χρόνια τής ζωής μου τά έζησα δίπλα στόν Κηφισό, δίχως νά
μπορέσω νά τόν υπερασπιστώ από τήν μανία καταστροφής του από ανθρώπους πού τό
μόνο πού ξέρουν νά κάνουν στή ζωή τους είναι νά λιγοστεύουν δίχως όριο τήν
ανθρωπιά τους.
Ο Θεός Κηφισός τέκνο τού Ωκεανού καί τής Τιθύος, λατρευόταν στό Φάληρο καί
στόν Ωρωπό από εκείνους τούς προγόνους μας πού η Φύσις μεταμόρφωνε τήν Ζωή
τους σέ ιερό Βωμό αφιερωμένο στό πύρωμα τής αγνής συνύπαρξης όλων τών
Πλασμάτων τού Σύμπαντος.

«...κι ουδέ οι ακοίμητες ποτέ δε λιγοστεύουν
απ΄του Κηφισού το ρέμα οι βρυσομάνες
να στριφογυρνούν,
μα πάντα όλες τις μέρες τα καθάρια των νερά καθώς κυλούνε
πιάνουν γρήγορα τους κάμπους να καρπίζουν
της πλατύστηθης της γης:...»
Χορικό από τον «Οιδίπους επί Κολωνώ» τού Σοφοκλέους

Υπάρχει ακόμη ο Ελευσινιακός Κηφισός (σημερινός Σαρανταπόταμος), ο  Αργολικός
Κηφισός καί ο Κηφισός τής Βοιωτίας. Στόν Όμηρο η λίμνη Κωπαΐδα λέγεται
Κηφισίς.
Ο Αττικός Κηφισσός είναι ο σημαντικότερος ποταμός τού λεκανοπεδίου, δίχως αυτό
νά σημαίνει τίποτα γιά τούς χαμένους στόν κόσμο τους νεοέλληνες. Η Αθήνα είναι
η μόνη πρωτεύουσα στήν Ευρώπη πού έχει ποτάμι αναξιοποίητο, βουτηγμένο στά
απόβλητα κάι σάν νά ντρέπεται γι' αυτό τό σκέπασε γιά νά μήν δείχνει ίσως τήν
τεράστια έλλειψη τών κατοίκων της. Τό μεγαλύτερο μέρος τών υδάτων του
προέρχεται από τις «Τρινεμείς» πηγές (Φασίδερι) όπως αναφέρει ο Στράβωνας. Η
μεγάλη κεντρική πηγή, το περίφημο Κεφαλάρι τής Κηφισιάς, που μέχρι το 1950
ανάβλυζε 400 κυβικά μέτρα νερό τήν ώρα, εξαφανίστηκε.  Δέχεται τά νερά τής
Πάρνηθας, τής Πεντέλης και τού Αιγάλεω. Διέρχεται από τή Δεκέλεια, τή Μετα­
μόρφωση, τή Νέα Φιλαδέλφεια, τά Πατήσια, περνά από τίς Τρείς γέφυρες, από τήν
Κολοκυνθού, από τό Βοτανικό, τόν Ρέντη. Λίγο πρίν  από τίς εκβολές, ο Κηφισός
δέχεται  τά νερά καί τού άλλου Ιερού ποταμού τής Αθήνας, τού Ιλισού,  και
εκβάλλει στον Όρμο Φαλήρου, στο Νέο Φάληρο.

«Κι απ’τα νερά του Κηφισού
τα διάφανα, έχουν να πουν,
η Κύπριδα αύρες απαλές
 και γλυκομύριστες ρουφά
τή χώρα να δροσολογά.»
Χορικό από τη «Μήδεια» του Σοφοκλέους

Τό Περιστέρι κατά την αρχαιότητα αποτελούσε τμήμα του περίφημου Ελαιώνα των
Αθηνών καί ήταν πλούσιο σέ πανίδα καί χλωρίδα. Ο Παυσανίας αναφέρει ότι στόν
ποταμό, πού στήν αρχαιότητα ήταν σε ορισμένα σημεία πλεύσιμος, αλιεύονταν
χέλια. Στά νερά τού ποταμού, μέχρι καί τά πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, συνήθιζαν
να κάνουν μπάνιο. Ο Κηφισός είναι πατέρας τής Διογένειας και παππούς τής
Πραξιθέας, συζύγου τού Ερεχθέως. Στό Αμφιάρειο, κοντά στόν Ωρωπό, μοιραζόταν
με τίς Νύμφες, τόν Πάνα καί τόν Αχελώο Βωμό. Ο Κηφισσός συνευρέθη μέ τήν Νύμφη
Λειριόπη στά νερά του καί από τήν ενωσή τους γεννήθηκε ο Νάρκισσος. Σύμφωνα μέ
τοπικές παραδόσεις ο Κηφισός είναι ο τόπος απαγωγής τής Περσεφόνης από τόν
Πλούτωνα. Στίς όχθες του Κηφισού άνδρες τής φυλής τών Φυταλιδών υποδέχτηκαν
τόν Θησέα καί τόν εξαγνίσαν από τούς φόνους τών κακοποιών που είχε διαπράξει
κατά τήν πορεία του πρός τήν Αθήνα. Εξαγνισμένος πιά ο Θησέας μπήκε στην
Αθήνα.
Ο ποταμός Κηφισός αναπαριστάται στό αριστερό άκρο τού δυτικού αετώματος τού
Παρθενώνος. Η σειρά μέ τήν οποία απεικονίζονται οι σωζόμενες μορφές από τά
αριστερά πρός τά δεξιά είναι η εξής: Κηφισός, Κέκρωψ - Πάνδροσος, Ερμής,
Αθηνά, Ποσειδών, Αθηνά, Ίρις, Αμφιτρίτη, Ωρείθυια, δύο γυναικείες μορφές,
Ιλισός, Καλλιρόη.
Τμήματα τού αρχαίου τείχους τών Αθηνών έχουν βρεθεί καί στίς δύο όχθες του.
Η απαξίωση καί κυρίως η κάλυψη τού Φυσικού πνεύμονα τής Αθήνας έχει τεράστιες
περιβαντολλογικές συνέπειες στή Ζωή μας. Ένας Ποταμός πού θά μπορούσε νά είναι
κόσμημα γιά τήν Ζωή τών κατοίκων έχει γίνει χώρος αποβλήτων καί μπαζών, πού
στό σκεπασμένο τμήμα του πληρώνουμε φόρο αίματος στ' όνομα τής οδικής
ασυδοσίας.

Καί όμως από το νοσοκομείο Αγίων Αναργύρων και πάνω ο Κηφισός είναι ζωντανός,
φιλοξενεί στά Ιερά νερά του Ζωή, ακόμη καί ψάρια. Μεγάλους πληθυσμούς από
ποταμοκέφαλους καί μπριάνες εντόπισαν στον Κηφισό τα μέλη της ιχθυολογικής
ομάδας τού Ινστιτούτου Εσωτερικών Υδάτων τού Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων
Ερευνών. Δυστυχώς δέν έχει εντοπιστεί ακόμη τό περίφημο Αττικόψαρο τό αρχαιότερο σπονδυλόζωο τής Αττικής, επειδή τήν κατοικεί εδώ καί εκατομμύρια
χρόνια τουλάχιστον από τό Πλειόκαινο.
Τό Προεδρικό Διάταγμα Προστασίας Κηφισού προβλέπει τήν ανάπλαση 12.000
παρόχθιων στρεμμάτων, αλλά μένει πρός τό παρόν στά συρτάρια.
Η Ύβρις είς βάρος τού Κηφισού από ανθρώπους ανίερους δέν μπορεί νά διακόψει
τήν ιστορική πορεία του. Ο Μεγάλος Ποταμός θά ξαναβρεί τόν δρόμο του καί
όποιος βρεθεί στό διάβα του εμπόδιο θά νοιώσει τήν ορμή του.