Τρίτη 26 Μαρτίου 2013

Συμφωνία 9η



Δέν χρειάζεται νά "εκφωνήσουμε" έναν επικήδειο λόγο γιά κάποιον αθάνατο στήν συλλογική μνήμη, πού μέ τήν Μουσική του κατήργησε τά σύνορα καί αδελφοποίησε τούς Λαούς. Ο Γίγαντας, ο
υμνητής τής Φύσης, " Έχω την εντύπωση πως κάθε δέντρο μου λέει: Αγιότητα,
Αγιότητα… Ποιος μπορεί να τα εκφράσει όλα αυτά; Κι αν όλα χαθούν, απομένει η
γη, ακόμα και το χειμώνα", ο Ηρακλής τής Μουσικής, ο Λουντβίχ Βαν Μπετόβεν...
Κάτω από το μαξιλάρι του έχει τά έργα του Ομήρου, του Πλάτωνα, του Πλουτάρχου,
του Όσσιαν, και του Γκαίτε ενώ μελετούσε συχνά Αριστοτέλη, Τάκιτο, Κικέρωνα,
Σασινύ, Πεσταλότσι και Καντ.
Το 1823 ολοκληρώνει τήν "9η Συμφωνία" ή "Ύμνος στη Χαρά" καί ο Άνθρωπος
αποθεώνεται. Γράφει σέ ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, σωματικοί πόνοι, οικονομικά
προβλήματα, συνεχής αγωνία γιά τόν άστατο ανεψιό του Κάρλ τού οποίου έχει τήν
κηδεμονία. Στην  "Ωδή στη χαρά" ο Μπετόβεν μιλά, μέσω βέβαια τού Shiller, για την
κοινή Μοίρα όλων των ανθρώπων στο μακρύ Δρόμο της Ανθρωπότητας, για την τελική
ένωση όλων των Ψυχών στο Πάν.


Η 9η Συμφωνία ταύτισε τά πιό ετερόκλητα κινήματα στήν ιστορία τής
Ανθρωπότητος. Το 1915 ορίστηκε ώς ο ύμνος των συμμαχικών δυνάμεων τού Α'
παγκοσμίου πολέμου ενάντια στις λεγόμενες «κεντρικές δυνάμεις», Γερμανία και
Αυστρο-Ουγγαρία, άν καί ό Μπετόβεν ήταν Γερμανός. Στη συνέχεια υιοθετήθηκε δε
η «Ωδή στη Χαρά» που συμβολίζει την ελευθερία και την αδελφοσύνη των λαών (...
seid umschlungen, Millionen ...), ως ύμνος της Κοινωνίας των Εθνών, προδρόμου
οργανισμού του ΟΗΕ.  Απ' την άλλη πλευρά και τα συνέδρια του γερμανικού
ναζιστικού κόμματος άρχιζαν με την εκτέλεση αυτού του έργου! Αποτελεί τον
«ύμνο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν αυτή εκπροσωπείται επίσημα σε διεθνείς
διοργανώσεις και τελετές. Έγινε ορόσημο σέ χώρες πού δέν έχουν καμιά σχέση μέ
τήν Μουσική Παράδοση τής Ευρώπης, όπως η Κίνα καί η Ιαπωνία. Ιάπωνες
αξιωματικοί, αιχμάλωτοι πολέμου ζήτησαν το 1918 να παιχτεί για ψυχαγωγία τους
στό στρατόπεδο Bando που είχαν απομονωθεί, η 9η συμφωνία του Μπετόβεν, η οποία
στα γιαπωνέζικα έχει τό δικό της όνομα, Νταϊκού (Μεγάλη Ενάτη). Επίσης στην Ιαπωνία το 1944,
ζήτησαν φοιτητές που είχαν επιστρατευτεί, να ακούσουν πριν αναχωρήσουν για το
μέτωπο την 9η συμφωνία για να διατηρήσουν στο μυαλό τους κάτι που τους
«θυμίζει την πατρίδα»! Θεωρείται δε παράδοση σ' αυτή τη χώρα να τραγουδιέται
το χορωδιακό μέρος της 9ης συμφωνίας από τεράστιες χορωδίες 3, 5 και 7
χιλιάδων ατόμων, κάθε Δεκέμβριο, με αποτέλεσμα ένας εντυπωσιακός αριθμός Ιαπώνων ερασιτεχνών χορωδών να εξασκείται κάθε χρόνο για πολλούς μήνες στη μελέτη και απόδοση
αυτού τού αριστουργήματος.
Στην Κίνα, το καθεστώς έχει την επίσημη θέση ότι η 9η συμφωνία εκφράζει τη
«νίκη μέσα από την πάλη» του λαού ενάντια στους  καταπιεστές του. Έτσι η
εκτέλεση αυτής της συμφωνίας αποτελεί σ' αυτή τη χώρα αποκορύφωμα πολλών
εθνικών και πολιτικών εκδηλώσεων, όπου τραγουδούν την «Ωδή της Χαράς»
πολυπληθέστατες χορωδίες.
Ο Μπετόβεν συγκεντρώνει στό προσωπό του τά χρώματα τόσο διαφορετικών Λαών καί
Παραδόσεων, αποτελώντας τόν συνδετικό κρίκο τών αντιφατικότερων στόχων.
"Αγαπάω το Θείο χωρίς να είμαι χριστιανός" καί ο επιφανέστερος τών σύγχρονων
Ανθρώπων περνά στίς 26 Μαρτίου 1827 στήν αγκαλιά τού Απόλλωνος.
"Μου φαινόταν αδύνατο να εγκαταλείψω τον κόσμο πριν ολοκληρώσω όσα ήμουν
προορισμένος να δώσω".

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: