Η Επανάσταση τής Ελληνικής Ανεξαρτησίας από τόν Οθωμανικό ζυγό, παρουσιάζει
μιά ακόμη πρωτοτυπία στό ιστορικό γίγνεσθαι αυτού τού τόπου. Έχει μείνει
γνωστή ώς Επανάσταση τού 1821. Πρίν χρόνια σέ συζήτηση πού είχα μέ Γερμανό
φίλο μου, μέ ρώτησε αστειευόμενος άν γιορτάζουμε έναν αριθμό. Όλες οι
Επαναστάσεις σέ βάζουν κατά κάποιον τρόπο στήν ουσία τους, η Ιωνική
Επανάσταση, η Γαλλική Επανάσταση, η Επανάσταση τής Ανεξαρτησίας τών ΗΠΑ, η
Βιομηχανική Επανάσταση, η Κουβανική Επανάσταση, η Αγροτική Επανάσταση, η
Επανάσταση των Γαρυφάλλων, η Ρωσική Επανάσταση...
Μι' ακόμη πρωτοτυπία είναι ο προσδιορισμός τής ημερομηνίας ενάρξεώς της καί ο τόπος.
Στις 22 Φεβρουαρίου 1821 ο Υψηλάντης διάβαίνει τόν ποταμό Προύθο καί
πραγματοποιεί τήν πρώτη πολεμική πράξη της επανάστασης. Στις 24 Φεβρουαρίου
εξέδωσε προκήρυξη πού αποτέλεσε το ιδεολογικό μανιφέστο της επανάστασης.
"Ας καλέσωμεν λοιπόν εκ νέου, ω Ανδρείοι και μεγαλόψυχοι Έλληνες, την
ελευθερίαν εις την κλασικήν γην της Ελλάδος! Ας συγκροτήσωμεν μάχην μεταξύ του
Μαραθώνος και των Θερμοπυλών! Ας πολεμήσωμεν εις τους τάφους των Πατέρων μας,
οι οποίοι, διά να μάς αφήσωσιν ελευθέρους, επολέμησαν και απέθανον εκεί! Το
αίμα των τυράννων είναι δεκτόν εις την σκιάν τον Επαμεινώνδου Θηβαίου, και του
Αθηναίου Θρασυβούλου, οίτινες κατετρόπωσαν τους τριάκοντα τυράννους, εις
εκείνας του Αρμοδίου και Αριστογείτωνος, οι οποίοι συνέτριψαν τον
Πεισιστρατικόν ζυγόν, εις εκείνην του Τιμολέοντος, όστις απεκατέστησε την
ελευθερίαν εις την Κόρινθον και τας Συρακούσας, μάλιστα εις εκείνας τον
Μιλτιάδου και Θεμιστοκλέους, του Λεωνίδου και των τριακοσίων, οίτινες
κατέκοψαν τοσάκις τους αναριθμήτους στρατούς των βαρβάρων Περσών, των οποίων
τους βαρβαροτέρους και ανανδροτέρους απογόνους πρόκειται εις ημάς σήμερον, με
πολλά μικρόν κόπον, να εξαφανίσωμεν εξ ολοκλήρου.
Εις τα όπλα λοιπόν φίλοι η Πατρίς Μάς Προσκαλεί!
Αλέξανδρος Υψηλάντης"
Την 1η Μαρτίου ξεκίνησε την πορεία του προς τη Βλαχία, αφού ενώθηκε με τα
τμήματα του Γεωργάκη Ολύμπιου, του Ιωάννη Φαρμάκη και πολλών Ελλήνων
εθελοντών. Μαζί με τον Ιερό Λόχο που είχε συγκροτηθεί από 500 περίπου
σπουδαστές των σχολών των πριγκιπάτων, η στρατιωτική δύναμη του Υψηλάντη
έφτανε τους 7.000, μεταξύ των οποίων ήταν Βαλκάνιοι γείτονες (Σέρβοι,
Βούλγαροι, Αρβανίτες).
Πρώτος ο Νικόλαος Χριστοδούλου ή Σολιώτης, αγνοώντας τις ατέρμονες συνελεύσεις
των προεστών στην Αγία Λαύρα, μαζί με τον Αναγνώστη Κορδή και άλλους κλέφτες,
στις 14 Μαρτίου 1821 έστησαν ενέδρα και χτύπησαν στην τοποθεσία «Πόρτες» κοντά
στο χωριό Αγρίδι τρεις γυφτοχαρατζήδες και τρεις ταχυδρόμους που μετέφεραν
επιστολές του καϊμακάμη της Τριπολιτσάς Μεχμέτ Σαλίχ στον Χουρσίτ πασά στα
Ιωάννινα, κατόπιν παροτρύνσεως του Σωτήρη Χαραλάμπη.
Στις 16 του Μάρτη ο Νίκος Σολιώτης χτυπάει τους Τούρκους στο Αγρίδι (κοντά
στην Ακράτα).
Στις 17 του Μάρτη στήν πλατεία τής Αρεοπόλεως ο Πέτρος Μαυρομιχάλης επικεφαλής
5000 Μανιατών κηρύσσει τήν εξέγερση στη Μάνη.
Στις 21 τού Μάρτη αρχίζει η εξέγερση στα Καλάβρυτα.
Στις 21 τού Μάρτη πετυχαίνει η επανάσταση στην Πάτρα.
Στις 22 τού Μάρτη ο Οδυσσέας Αντρούτσος γράφει στους Γαλαξιδιώτες τό περίφημο
γράμμα παρακίνησης σε εξέγερση.
Στίς 23 τού Μάρτη απελευθερώνεται ή Καλαμάτα.
Στις 24 Μαρτίου ξεσηκώνεται η Φωκίδα στη Ρούμελη.
Στίς 26 Μαρτίου η Επανάσταση παίρνει φωτιά στό Γαλαξίδι, στό Άργος, στήν
Καρύταινα, Μεθώνη, Νεόκαστρο, Φανάρι, Γαστούνη, Ναύπλιο και στα Σάλωνα ο
Πανουργιάς στίς 27 Μαρτίου, στο Λιδωρίκι ο Σκαλτζάς στίς 28 Μαρτίου, στο
Μαλανδρίνο ο Σκαλτζάς 30 Μαρτίου, στη Λιβαδειά ο Διάκος στίς 31 Μαρτίου, στη
Θήβα ο Μπούσγος στίς 3 Απριλίου, Αταλάντη στη Στερεά Ελλάδα.
Στίς 26 Απριλίου ο Μελέτης Βασιλείου πραγματοποιεί εξέγερση στήν Πάρνηθα καί
μέ αρχηγό τόν Δήμο Αντωνίου εισβάλουν στήν Αθήνα.
Τίποτε σημαντικό δέν βρήκα νά έγινε τήν 25η Μαρτίου. Η σκοπίμως πολυθρυλούμενη
κήρυξη τής Επανάστασης τής Ανεξαρτησίας στίς 25 τού Μάρτη στήν μονή αγίας
λαύρας είναι Μέγα Ψεύδος. Ούτε ο ίδιος ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, πού
υποτίθεται ότι ευλόγησε τήν Επανάσταση ενώ ήταν αντίθετος σ' αυτήν κατ'
ομολογίαν του, δέν τό αναφέρει στ' απομνημονεύματά του. Αντίθετα λέγει ότι
ήταν στήν Πάτρα. Όταν στις 21 Μαρτίου δίνονταν οι μάχες στους δρόμους της
Πάτρας με αρχηγό τον τσαγκάρη Παναγιωτάκη Kαρατζά, ο Γερμανός λούφαζε με τους
προεστούς στη μονή Ομπλού. Εκεί δολοφόνησαν τον Καρατζά, λίγους μήνες μετά
στις 4 Σεπτέμβρη, οι Kουμανιωταίοι, άνθρωποι δικοί του.
Ο Γούδας μάς πληροφορεί ότι "Από τήν πρώτη στιγμή τής ενθρονίσεώς του ο
Αρχιεπίσκοπος Γερμανός προσίγγισε το κύκλωμα του Βελή Πασά ό οποίος υποστήριξε
όπως ήταν φυσικό, τίς αντιαρματολικές προσπάθειες του Γερμανού, αναβιβάζοντάς
τον σε πρωτόθρονο Αρχιεπίσκοπο Παλαιών Πατρών. Οι κατώτεροι Τούρκοι
αξιωματούχοι με τη σειρά τους, κολάκευαν την άμετρη φιλοδοξία του πρωτόθρονου
Μητροπολίτη της Πελοποννήσου. Εξαιτίας της φιλοτουρκικής συμπεριφοράς τού
Γερμανού, ο εθνικός αγωνιστής και πρωτομυητής τών αγωνιστών Π.Αναγνωστόπουλος,
αρνιόταν επιμόνως να μυήσει τον Π.Π.Γερμανό διότι δεν τον θεωρούσε αξιόπιστο
πρόσωπο. Πάντως κι ο ίδιος ο Γερμανός αναφερόταν συχνά στον Καλλινίκειο
αφορισμό, ως "κείμενο καθοδηγητικό της πορείας του Ελληνορθόδοξου λαού μας" ".
Ό Σπύρος Τρικούπης το 1875 στην Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως έγραψε τα
εξείς: "Ψευδής είναι η Εν Ελλάδι επικρατούσα ιδέα ότι εν τη Μονή της Αγίας
Λαύρας ανυψώθη κατά πρώτον η σημαία τής Ελληνικής Επαναστάσεως".
Ο Ι. Φιλήμων αποκαλεί τον μύθο της Λαύρας “ψεύδος παχυλόν”. Ο καθηγητής Απ. Β.
Δασκαλάκης ομολογεί: “…ουδέν επαναστατικόν γεγονός εσημειώθη εν τη Μονή της
Αγίας Λαύρας. Κατά την 25ην Μαρτίου ουδείς ευρίσκετο εν Λαύρα…”
Η διάδοση αυτής της μυθοπλασίας συνέβαλε καί ο πίνακας του Θ.Βρυζάκη "Ο
Μητροπολίτης Π.Π.Γερμανός υψώνει τη σημαία τής ελευθερίας", γεγονός παντελώς
φανταστικό που κανένας ιστορικός, ούτε καν ο ίδιος ο Γερμανός όπως είπαμε
παραπάνω, δεν το επιβεβαιώνει, αλλά αντιθέτως το διαψεύδει.
Ο Ιωάννης Κωλέττης ώς Υπουργός εξωτερικών το 1835 συνέλαβε πρώτος την ιδέα
«περί κανονισμού εθνικών εορτών, αγώνων και πανηγύρεων». Ετοίμασε συγκεκριμένο
νομοσχέδιο για να καθιερωθεί η 25η Μαρτίου Εθνική γιορτή αλλά ο διορισμός του
στο Παρίσι ώς πρεσβευτής δεν τον άφησε να την υλοποιήσει. Στίς 15 Μαρτίου 1838
ο βασιλιάς Όθωνας μετά από πρόταση του υπουργού Εκκλησιαστικών και Δημόσιας
Εκπαίδευσης Γ. Γλαράκη υπογράφει το βασιλικό διάταγμα (“διάταγμα 980/1838")
που καθιερώνει «την ημέραν ταύτην εις το διηνεκές ως ημέραν Εθνικής Εορτής».
ΟΘΩΝ ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
«Θεωρήσαντες ότι η ημέρα της 25 Μαρτίου, λαμπρά καθ’ εαυτήν εις πάντα Έλληνα
διά την εν εαυτή τελουμένην εορτήν του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου,
είναι προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος διά την κατ’ αυτήν την ημέραν έναρξιν του
υπέρ της ανεξαρτησίας αγώνος του Ελληνικού Εθνους, καθιερούμεν την ημέραν
ταύτην εις το διηνεκές ως ημέραν ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΟΡΤΗΣ».
Εν Αθήναις τη 15η Μαρτίου 1838
ΟΘΩΝ
Ο επί των εκκλησιαστικών κτλ.
Γραμματεύς της Επικρατείας
Γ. ΓΛΑΡΑΚΗΣ
Ή ιστορική παραχάραξη βόλεψε γιά μιά ακόμη φορά τήν ορθόδοξη εκκλησία, ώστε
νά καπελώσει τούς αγώνες τού Λαού υπέρ της καί να έχει κυρίαρχη θέση στην
κοινωνία του νέου κράτους. Τό Β.Δ. του 1838 ενώ αναφέρει την 25η Μαρτίου,
πουθενά δεν αναφέρει τον τόπο έναρξης τής Επάνάστασης.
«Το εικοσιένα, έχουμε ως τώρα την ιστορία του; Φοβάμαι πώς όχι! Τη μυθολογία
του; Φοβάμαι πως ναι!»
Κωστής Παλαμάς .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου